Γιατί είναι τόσο δύσκολο να ξυπνήσουμε το πρωί;

Οι σύγχρονες κοινωνίες έχουν την τάση να μην παίρνουν στα σοβαρά όσους διαμαρτύρονται ότι πραγματικά υποφέρουν με το πρωινό ξύπνημα (και είναι πολλοί, αμέτρητοι).

Ωστόσο, ο «τεμπελάκος», ο «υπναράς», ο «κακομαθημένος» δεν έχουν καμία σχέση με τις ταμπέλες που τους έχουν κολλήσει. Είναι οργανισμοί πολύ καλύτερα συντονισμένοι με το σώμα και τις ανάγκες τους και η επιστήμη έχει πολλά να πει για όσους κυριολεκτικά κλαίνε στο πρωινό ξύπνημα, πονάει το σώμα και σπάει το κεφάλι τους, από την απότομη εναλλαγή από την κατάσταση ύπνου στην αφύπνιση.

Σύμφωνα με τον Jean Matheson, ειδικό στις διαταραχές ύπνου στο ιατρικό κέντρο “Beth Israel” της Νέας Υόρκης, δεν είναι απαραιτήτως τεμπέλης κάποιος που πατάει συνεχώς το “snooze” το πρωί. «Συνήθως», εξηγεί, «πρόκειται για ανθρώπους που οι βιολογικοί τους ρυθμοί δεν είναι συγχρονισμένοι με τις απαιτήσεις της ζωής τους, οι οποίες, ακόμη χειρότερα, μπορεί να είναι εξαιρετικά αυξημένες».

Ας ξεχάσουμε την αρχαία συμβουλή για το κρύο νερό, που κάνει καλό στο πλύσιμο του προσώπου και του λαιμού το πρωί. Οι ειδικοί συμβουλεύουν να μην πηγαίνουμε κόντρα σε όσα αντέχει το δέρμα, ο οργανισμός και η καρδιά μας.

Άνθρωποι που αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα με το να σηκωθούν από το κρεβάτι την ακριβή ώρα που χτυπάει το ξυπνητήρι τους – αλήθεια, υπάρχουν και τέτοιοι; – σύμφωνα με τον ειδικό έχουν το δικό τους, απολύτως σωστό εσωτερικό ρολόι. Αυτό το ρολόι, εξηγεί, δεν μπορείς να το ξεγελάσεις με τίποτα, γιατί ρυθμίζει επακριβώς, βάσει των αναγκών του οργανισμού, τις ώρες που το σώμα χρειάζεται για να αναπαυθεί και τις ώρες που θα ξυπνήσει. Ακούγεται βολική μία τέτοια επιστημονική εξήγηση, όμως, ο Matheson επισημαίνει ότι αυτή η λειτουργία είναι γνωστή και ως «καθυστέρηση φάσης» και είναι σωτήρια, όταν το σώμα εκπέμπει “sos” από σωματική ή ψυχολογική κόπωση.

Ο ίδιος δίνει και μία χρυσή συμβουλή για το πώς όλο αυτό μπορεί να γίνει πιο ανώδυνο. «Μην κοιμάστε πολύ πολύ περισσότερο τα Σαββατοκύριακα», λέει και υπογραμμίζει ότι μπορεί εμείς να θεωρούμε ότι αναπληρώνουμε ώρες χαμένου ύπνου, αλλά ουσιαστικά το μόνο που κάνουμε είναι να απορυθμίζουμε ακόμη χειρότερα το βιολογικό μας ρολόι. Επίσης, αυτή η συνήθεια με τα χρόνια κάνει ακόμη πιο επώδυνο το πρωινό ξύπνημα κατά τη διάρκεια της εβδομάδας. Ο Matheson επαναλαμβάνει όλες τις συμβουλές για το τεχνητό φως που μπορούν να επηρεάσουν τη λειτουργία του ύπνου μας, ωστόσο δίνονται και κάποια τρικ, τα οποία ελαχιστοποιούν το αίσθημα δυστυχίας, που προξενεί το (πολύ) πρωινό ξύπνημα:

1.

Παρά τις οδηγίες που δίνονται περί «εκπαίδευσης» του οργανισμού με το να ρυθμίζουμε το ξυπνητήρι μας 15 λεπτά νωρίτερα, τα νεότερα από την επιστήμη βολεύουν περισσότερο. Το ξυπνητήρι το ρυθμίζουμε το αργότερο δυνατό. Κοιμόμαστε λίγο περισσότερο και πείθουμε τον εαυτό μας ότι τον κακομαθαίνουμε.

2.

Δεν παίζουμε με το “snooze”. Ο ύπνος που διακόπτεται ανά 10 λεπτά μας κάνει να νιώθουμε ακόμη πιο κουρασμένοι, απ’ ό,τι πραγματικά είμαστε.

3.

Δεν σηκωνόμαστε απότομα και καθόμαστε λίγο στο κρεβάτι με τα πόδια να κρέμονται στο πάτωμα. Γνωστό αυτό. Αλλά μετά, κάνουμε κάτι που φαίνεται παιδιάστικο, αλλά δεν είναι. Αφήνουμε τα πόδια να κρεμάσουν απ’ το κρεβάτι, όπως βρισκόμαστε σε καθιστή στάση και αρχίζουμε να τα κουνάμε πέρα δώθε. Τα πιτσιρίκια που το κάνουν δεν είναι χαζά. Σύμφωνα με τους ειδικούς είναι ένας πρώτης τάξεως τρόπος για να «ξυπνήσουμε» χαλαρά και χαρούμενα το σώμα μας, να κυκλοφορήσει το αίμα παντού και να οξυγονωθεί ο εγκέφαλος.

4.

Ας ξεχάσουμε την αρχαία συμβουλή για το κρύο νερό, που κάνει καλό στο πλύσιμο του προσώπου και του λαιμού το πρωί. Οι ειδικοί συμβουλεύουν να μην πηγαίνουμε κόντρα σε όσα αντέχει το δέρμα, ο οργανισμός και η καρδιά μας. Αν με το χλιαρό νερό νιώθουμε καλύτερα, δεν υπάρχει λόγος να φτάνουμε τις αντοχές μας στα άκρα, κυριολεκτικά με τα μάτια κλειστά ακόμη.

Στοιχεία από το Popular Science και το WebMD

Πηγή